zondag 10 augustus 2025

3.3 De uitbouw van de Kanalstellung:

 

Kaiserliches Gouvernement
Abteilung I, 697 ganz geheim.
Antwerpen, den 4. Januar 1917
Betrifft: Ausbau Nordfront und Turnhoutkanal.
Bezug: Br.Nr.697 g.g. vom 28.12.16

Telegram – Afschrift

 

Gouvernement Antwerpen, Brussel, 3 januari, 7u50

Het Opperbevel (O.H.L.) seinde vanuit Pless (Pszczyna, PL) op 2 januari 1917:

Met betrekking tot punt 1a, nr. 10332, verzoek ik de uitbouw van het noordfront van Antwerpen en van de kanaalstelling voort te zetten, overeenkomstig de richtlijnen van het Opperbevel onder 1a/2 nr. 1552 geheim/op., en de daarvoor benodigde financiële middelen aan te vragen.

I.A. Ludendorff

De vereiste middelen moeten worden berekend en samen met de op 28.12.16 gevraagde ontwerpen als kostenramingen worden bijgevoegd.

 

Von Seiten des Gouvernements
Der Chef des Generalstabes
(handtekening)
Major

Dit document is cruciaal omdat het de definitieve bevestiging bevat van het hoogste Duitse militaire bevel om door te gaan met de uitbouw van de Noordfrontstelling van Antwerpen, en de Turnhout-Kanaalstelling.

Wat het bijzonder maakt; De bevelvoering komt rechtstreeks van Ludendorff, destijds de feitelijke militaire leider van het Duitse Rijk. Het gaat niet langer over overleg of ontwerp, maar over een expliciete uitvoering met begroting. Men verwijst naar eerdere richtlijnen (o.a. van 25 en 28 december 1916) en eist dat nu ook kostenramingen worden toegevoegd.

 

Abschrift
Dossier I Nr. 8087

Fortificaties aan het Turnhoutkanaal en kostenraming van de op bevel van het Opperbevel (O.H.L.) aangevangen werken, ter waarde van 100.000 mark.

 

Abschrift
Kaiserliches Gouvernement
Abteilung I, Nr. 2489 Geheim.
Antwerpen, den 18.1.1917

Betrifft: Ausbau Nordfront und Turnhoutkanal
Bezug: Gen.Gouv. vom 26.12.16 – J 514 geh. und
3.1.17 – J 30/17.

An
Das Kaiserliche General-Gouvernement

 

Brüssel,

Bijgevoegd: het ontwerp voor de uitbouw van de Noordfrontstelling van Antwerpen en de Turnhoutkanaalstelling, opgesteld volgens de richtlijnen van het Opperbevel van 25.12.1916 (Ia/IIa 1552 geheim), met inachtneming van de toelichtingen van het Generaal-Gouvernement in het schrijven van 14.12.1916 (Abt. J 475 geheim).

Het Gouvernement verzoekt toestemming om met de voorgestelde bouwwerken te mogen beginnen, en vraagt om aanvraag van de nodige bouwkosten zoals vermeld in de bijlage, overeenkomstig de beschikking van het Opperbevel van 2.1.1917 (IIa/Ia 43466 op.), overgedragen aan het Gen.Gouv. op 3.1.17 (J 30/17).

37 bijlagen (niet gearchiveerd)

 

—————————————————————————————————————————

 

Deze documenten tonen aan dat het ontwerp voor de uitbouw van zowel de Antwerpse Noordfrontstelling als de Turnhout-Kanaalstelling op 18 januari 1917 in zijn volledige vorm werd ingediend bij het Keizerlijk Generaal-Gouvernement in Brussel.

Opmerkelijke elementen:

· Er zijn 37 bijlagen bijgevoegd, wat de omvang en de ernst van dit bouwproject benadrukt. (helaas ontbreken deze bijlagen in het archiefmateriaal na meer dan honderd jaar)

· De plannen zijn gebaseerd op de richtlijnen van de Oberste Heeresleitung (O.H.L.) van 25.12.1916, met verwijzing naar eerdere schriftelijke instructies uit december.

· Er wordt formeel toestemming gevraagd om met de bouw te mogen starten, én om de financiële middelen aan te vragen.

 

Abschrift
Kriegsministerium – A.K.D.
Nr. 15/1/17 A.G.
Berlin, 4 januari 1917

Ter attentie van Gouvernement Antwerpen (Vertrouwelijke terugkoppeling)

Er wordt eerbiedig verzocht om bijvoeging van een plan met aanduiding van de geplande verdedigingswerken.


Voor akkoord, getekend

Keizerlijk Gouvernement
Abteilung I – Nr. 8087
Antwerpen, 8 januari 1917

Vertrouwelijke terugkoppeling aan Fortificatie

Met verzoek tot bijvoeging van een plan waarop zowel de beoogde als reeds gerealiseerde versterkingen zijn aangeduid.

Namens de Chef van de Generale Staf
(get.) Bethcke, Majoor

 

—————————————————————————————————————————

 

Dit document is een administratieve schakel tussen Berlijn en Antwerpen, en maakt deel uit van de formele boekhouding en planningsstructuur rond de Turnhout-Kanaalstelling.

Belangrijke punten:

· Het Kriegsministerium in Berlijn, onderdeel van het Algemeines Kriegsdepartement (AKD) vraagt een visueel plan met aanduiding van de geplande fortificaties.

· Het Gouvernement Antwerpen reageert met een doorzending naar de Fortificatie-afdeling, met expliciet verzoek om zowel de beoogde als reeds voltooide werken te vermelden.

· Er wordt een kostenraming genoemd van 100.000 mark, wat aangeeft dat dit een van de eerste formele begrotingen is die aan het project wordt gekoppeld.

· De nummering (Abteilung I Nr. 8087) toont aan dat het wordt opgenomen in het officiële vestingbouwarchief.